Ανασκόπηση 2002

Από την πρώτη στιγμή, η πολιτεία έκανε το παν για να ελέγξει την αλματωδώς αναπτυσσόμενη ραδιοφωνία στη χώρα. Έτσι, το 1987, με την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στο χώρο, θεσπίζεται μια ολωσδιόλου νέα έννοια στο ραδιόφωνο: η άδεια(!). Τα 15 χρόνια που ακολούθησαν συνθέτουν μια τραγελαφική αλλά συγχρόνως τόσο αναμενόμενη εικόνα. Οι πρώτες άδειες έληξαν, η προσπάθεια να χορηγηθούν νέες από τις νομαρχίες απέτυχε παταγωδώς, για να φτάσουμε στις αρχές του 2002 οπότε και διαθέτουν άδεια μόνο 15 από τους 1500 σταθμούς της χώρας (το 1% δηλαδή!!!) ενώ μόλις άλλοι 75 (15 στη Αθήνα και 60 στη Θεσ/κη) κινούνται στα όρια της νομιμότητας.

Το 2002 τα πράγματα προχωρούν σχετικά καλά. Η μπάντα της Αθήνας αρχίζει να αναζωογονείται καθώς το Μάρτιο μπαίνει υπογραφή για 19 επιπλέον άδειες, ενώ η χρονιά κλείνει με τον τόπο να βουίζει για άλλες 6 άδειες και την επιφύλαξη του διαρκώς υπό κατασκευή (δεν έχει ξεκινήσει ακόμα) πάρκου κεραιών στο Αέρα της Πάρνηθας.

Ο ερχομός του 2002 φέρνει στη Θεσσαλονίκη την τελική λίστα της αδειοδότησης, με 27 σταθμούς, όπως αυτή προκύπτει μετά από ανακατατάξεις επί ανακατατάξεων, επανεξετάσεις φακέλων και φυσικά πλήθος αντιδράσεων. Μια λίστα που, λίγους μήνες αργότερα, θα μπει στο συρτάρι και θα παραμείνει εκεί, εξαιτίας της αλλαγής του τόπου εκπομπής, με απόφαση του ΣτΕ.

Η επαρχία παραμένει για μια ακόμη χρονιά ως έχει. Σταθμοί ανοίγουν και κλείνουν, πιστοποιητικά νομιμότητας κι αν υπάρχουν, σε ελάχιστες περιπτώσεις ελέγχθηκαν (Θράκη) και η αδειοδότηση γενικά φαίνεται μόλις αμυδρά στον ορίζοντα της δεκαετίας. Λέτε να δει ποτέ κι η επαρχία άσπρη (ραδιοφωνική) μέρα; Μπα…

 Έτσι, στα τέλη του Μάρτη, σε καθεστώς πλήρους νομιμότητας, 35 νόμιμοι σταθμοί της Αττικής πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλον και γελάει και το παρδαλό κατσίκι, όταν κανείς δεν ξέρει πια, πού εκπέμπει και πού θα ‘πρεπε.
 

Οι δεύτερες και τρίτες συχνότητες στο λεκανοπέδιο και φέτος οργιάζουν, ενώ μετά από πρόστιμα και υπουργικές αποφάσεις, μόνο 4 νομιμοποιούνται να εκπέμπουν «διπλά»

Οι μεγαλοπειρατές φυσικά δεν εκλείπουν ούτε στιγμή από την τυπικά «καθαρή» μπάντα. Μερικά 090 είναι αρκετά για να χρηματοδοτήσουν πανίσχυρους πομπούς-μανιτάρια σε Υμηττό, Αιγάλεω και άλλους λόφους, επιτυγχάνοντας εμβέλεια ακόμη και προς Στερεά, Πελοπόννησο και Κρήτη (!). Οι επιδρομές της Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών, αποσπασματικές και κατά βάση προειδοποιημένες, καταφέρνουν να καθαρίσουν τις συχνότητες για λίγες ώρες κάθε φορά, ενώ το καθεστώς του χάους και της ραδιο-μαφίας διαρκώς ανασυντάσσεται.

Η Εκκλησία βάζει κι αυτή τη δική της πινελιά στο τοπίο, καθώς «ευλογώντας τα γένια της» καταφέρνει να εκπέμπει, ανενόχλητη, σταθμό χωρίς άδεια με πλήρη ισχύ.

ΚΑΙ Η ΕΡΑ

Η ΕΡΑ (μετά από χρόνια κρατικοδίαιτης αδράνειας) αποφασίζει να εγκρίνει κονδύλι για την επέκταση των αναμεταδοτών της στην επαρχία. Έτσι, το Ολυμπιακό Ραδιόφωνο αποκτά τους πρώτους του αναμεταδότες εκτός Αττικής, ενώ δεκάδες πομποί επιστρατεύονται για να βελτιώσουν εμβέλειες και να καλύψουν επιπλέον περιοχές. Μοιραία θίγονται συχνότητες χρησικτησίας των τοπικών ιδιωτικών ραδιοσταθμών και το μπάχαλο που ακολουθεί αναστατώνει τα ερτζιανά της επαρχίας που παρακολουθούν δεκάδες σταθμούς να αλλάζουν συχνότητες και να πέφτουν (έχει γίνει κλασικό πια) «ο ένας πάνω στον άλλον».

ΟΙ ΔΙΚΤΥΩΣΕΙΣ

Τα πράγματα με τη "σοδειά" πήγαν πολύ καλά φέτος, κι έτσι οι Αθηναίοι φεύγοντας από τον κλεινόν άστυ πακετάρισαν στα μπαγκάζια των διακοπών και τους «αγαπημένους» τους ραδιοσταθμούς. Οι εικοσιτετράωρες αναμεταδόσεις σάρωσαν τα ερτζιανά της επαρχίας, ενώ το Ραδιοτηλεοπτικό έκανε μερικές συστάσεις, ζήτησε από όλους να κάνουν αιτήσεις για ειδικές άδειες αναμετάδοσης 5 ωρών και μοίρασε μερικές. Κατά τα άλλα, οι αναμεταδόσεις συνεχίζουν απτόητες. Αρκετοί τοπικοί ιδιώτες φρίττουν, καθώς βλέπουν τη διαφημιστική τους πίτα να ρέπει προς την πρωτεύουσα, ενώ άλλοι τα κονομάνε γερά αναπαράγοντας ανέξοδο αθηναϊκό πρόγραμμα.

TO REALITY

Το reality game χτυπάει και φέτος, ανελέητα τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Η δεύτερη τηλεοπτική σεζόν του πρωτόγνωρου για την Ελλάδα τηλεθεάματος, προκαλεί τα ήθη, ανατρέπει τις καθιερωμένες αρχές και σπέρνει διχόνοια κι ανησυχία. Στο βωμό της θεαματικότητας και του ανταγωνισμού ακατάλληλες σκηνές «παίζουν» σε ζώνη υψηλής θεαματικότητας, ενώ το ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο επεμβαίνει, αλλά μετά κόπων και βασάνων καταφέρνει… να κάνει απλώς «συστάσεις».

Το Σεπτέμβρη το reality βάζει στόχο το μουσικό lifestyle, και το ραδιόφωνο επιστρατεύεται για να «σώσει» τις παραφωνίες των live concerts. Τα CDάκια που ηχογραφούνται στα στούντιο της σειράς προωθούνται στα ραδιόφωνα του Ant1 στην Αθήνα και την επαρχία, οι μουσικοί παραγωγοί, με άνωθεν εντολές, τα εντάσσουν στα playlists και τα καθιερώνουν ως «χιτάκια». Έτσι, εκτός από τους παίκτες του fame story, εγκλωβισμένο παραμένει ένα μεγάλο κομμάτι ραδιοφωνικής μουσικής παραγωγής, που βλέπει την μουσική του να ελέγχεται από τα κεντρικά της heaven…

ΤΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ

Και κει που το Ραδιοτηλεοπτικό αρχίζει να τρίζει τα δόντια στους «κακούς», να ‘σου οχλοβοή, παραιτήσεις, ομολογίες ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο «παγιδεύει» το Ραδιοτηλεοπτικό, κι έτσι νέο Συμβούλιο, πιο ανεξάρτητο και συναινετικό αναλαμβάνει τα ηνία μέσα στο καλοκαίρι. Ελπίδες για αντικειμενικότερη αντιμετώπιση των «ευαίσθητων» καταστάσεων στο μέλλον, ευχές και καλωσορίσματα. Άντε να δούμε.

ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

Θα έχετε ίσως ακούσει ξανά ότι οι επιχειρήσεις των media περνούν δύσκολες μέρες, η διαφημιστική πίτα κατανέμεται με περίεργες διακυμάνσεις, το κοινό παραμένει δύσπιστο,  ο επιχειρηματικός χώρος κλονίζεται από συγχωνεύσεις εξαγορές αλλά και πτωχεύσεις… Κατά συνέπεια δύσκολες μέρες περνούν και οι εργαζόμενοι, οι οποίοι κάνουν λόγο ούτε λίγο ούτε πολύ για «εργασιακό μεσαίωνα», μπροστά στις απολύσεις και τη μείωση των αποδοχών. Οι καιροί επιβάλλουν νέες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, και με πρωτοβουλία των συνδικαλιστικών οργανώσεων πραγματοποιούνται τακτικές εικοσιτετράωρες απεργίες, παγώνοντας τα πάντα. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες πιέζονται και υπογράφουν, ενώ στα ραδιόφωνα της Αττικής η εμμονή της Ένωσης Ιδιοκτητών αποκρούει την πρόταση των συνδικαλιστών και ο συμβιβασμός αφήνει ελάχιστους ικανοποιημένους.

Το οδυνηρό της παραγράφου έγκειται στον πτωχεύσαντα Όμιλο Ανδρουλιδάκη, που από τις αρχές της χρονιάς εγκαταλείπει τα μέσα του (Planet, Tempo, Επενδυτής, Sportime) στο έλεος του βοριά, με επί μήνες απλήρωτους εργαζομένους και οικτρές προοπτικές στο άμεσο μέλλον: οι σταθμοί –ελλείψει πόρων– παύουν το πρόγραμμα για το οποίο αδειοδοτήθηκαν και διατρέχουν κίνδυνο αφαίρεσης της άδειας και διακοπής της λειτουργίας. Οι εργαζόμενοι ζητούν επί μήνες το μισθό τους, καταλαμβάνουν τα κτίρια και τις εγκαταστάσεις και βγαίνουν στον αέρα με απεργιακά προγράμματα διεκδικώντας το αυτονόητο. Ο Ανδρουλιδάκης ρίχνει τους αναμεταδότες και στέλνει ασφάλεια να απομακρύνει τα ακριβά μηχανήματα. Λίγους μήνες μετά, τα έντυπα μέσα και το ραδιόφωνο περνούν σε άλλα χέρια και σώζονται, ενώ ο Tempo, που τελευταία στιγμή διασώζει την άδειά του, φυτοζωεί με ελάχιστους αναμεταδότες και ανύπαρκτο πρόγραμμα. Και οι εργαζόμενοι φυσικά απλήρωτοι…

Η ΨΗΦΙΑΚΗ

Η ψηφιακή ραδιοτηλεόραση, στα πρώτα χρόνια της, περνάει (ανεπιτυχώς) τις πρώτες σοβαρές παιδικές ασθένειες. Εδώ, τρεις δορυφορικές δέσμες (ΟΤΕ, Alpha DS και Nova) ανεβάζουν στον αέρα δεκάδες επίγεια τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά δίκτυα και πλακώνονται για τα αθλητικά δικαιώματα. Μάταια όμως, γιατί οι συνδρομές παραμένουν υψηλές για τους καταναλωτές, τα έξοδα υπερβαίνουν τα έσοδα και η πρώτη χρεοκοπία αφήνει τους πελάτες της Alpha με το τηλεκοντρόλ στο χέρι. Μια τέταρτη άδεια (Intersat) ανακαλείται προτού ακόμα ενεργοποιηθεί,  ένας ελληνικός δορυφόρος περιμένει κονδύλια για να εκτοξευτεί και στο βιλαμπάχο (η ψηφιακή άδεια της ΕΡΤ) ακόμα τρίβουν. Το έτος δύει με ένα θολό ψηφιακό σύννεφο να πλανάται πάνω από την ψωροκώσταινα.